Nghi thức dâng lễ tại đêm khai hội 

Chùa Đà Quận - Viên Minh gồm 3 di tích: Chuông chùa Đà Quận, chùa Viên Minh, đền Quan Triều Dương Tự Minh. Trong đó, chùa Đà Quận tên chữ là Viên Minh Tự thuộc xóm Đà Quận, xã Hưng Đạo (Thành phố). Đây là một trong ba ngôi chùa cổ nhất Cao Bằng, tương truyền chùa được xây dựng từ thời vua Lý Anh Tông (1138 - 1175) trên một gò đất có biểu tượng con rồng, có phong cảnh đẹp nổi tiếng trong vùng thời bấy giờ. Cuối thế kỷ XVI, nhà Mạc lên Cao Bằng đóng đô ở Cao Bình, nay thuộc xã Hưng Đạo (Thành phố) đã quan tâm trùng tu, tôn tạo, xây dựng lại trên nền đất xưa. Đến thời hậu Lê, chùa Viên Minh được trùng tu và đúc chuông lớn, mở rộng tiền đường, sửa sang Phật điện trở thành ngôi chùa linh thiêng là nơi vãn cảnh nổi tiếng.

Trải qua năm tháng và những biến cố trong lịch sử, năm 2008, chùa được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Chùa nổi tiếng với 2 quả chuông lớn, ước nặng nghìn cân được xếp hạng di tích cấp Quốc gia năm 1993 và được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2016. Đối diện chùa Đà Quận là đền Quan Triều thờ tướng Dương Tự Minh là một vị tướng có tài. Ông đã có những đóng góp to lớn trong việc đánh đuổi giặc ngoại xâm, bảo vệ vững chắc vùng biên cương phía Bắc của nước Đại Việt giữa thế kỷ XII. Sau khi ông qua đời, triều đình cho lập đền thờ và truy phong Trung đẳng thần.

Các đại biểu dâng hương

Lễ hội Chùa Đà Quận năm nay diễn ra vào ngày cuối tuần, vì vậy ngay từ đêm ngày mùng 8 tháng Giêng âm lịch đã có đông bảo người dân và du khách đi trẩy hội chùa. Phần lễ được diễn ra từ đêm ngày mùng 8 gồm: rước lễ; cung bái đọc văn tế các vị thần, Phật trong chùa; cầu quốc thái dân an, mùa màng bội thu; kể lại tích xưa về Chùa Đà Quận; thỉnh chuông khai hội; biểu diễn văn nghệ…

Người dân và du khách tham gia trẩy hội 

Ngay sau phần lễ, phần hội diễn ra vào ngày mùng 9 thu hút người dân và du khách tham gia với các trò chơi cờ tướng, kéo co, thi đan lồng gà, bóng đá...  

Lễ hội chùa Đà Quận là một trong những lễ hội có quy mô lớn trong mùa lễ hội đầu xuân hằng năm. Đây là một nét đẹp văn hóa trong đời sống tâm linh, thể hiện truyền thống hướng về cội nguồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Tác giả bài viết: Long Huyền - Lã Tùng